Universiteit Utrecht analyseert ‘echte’ prijs van vlees

9 februari 2022 Mischa Brendel

De prijs van vlees ligt veel te laag, als je kijkt naar de impact die de productie ervan heeft, stelt Inge van den Bijgaart van de Utrecht University School of Economics (U.S.E.).

Wanneer je de effecten op klimaatverandering, stikstofuitstoot en de negatieve gevolgen voor biodiversiteit, gezondheid en dierenwelzijn meeneemt in de prijs, dan zou vlees minstens 20 tot 60 procent duurder moeten zijn. Dat zegt Inge van den Bijgaart van de Utrecht University School of Economics. Samen met andere onderzoekers van verschillende universiteiten in Europa analyseerde zij de ‘echte’ prijs van vlees.

Met name in hoge-inkomenslanden wordt er te veel vlees gegeten, wat een negatieve impact heeft op de klimaatverandering, de mondiale stikstofuitstoot en de biodiversiteit. In hun paper Is Meat Too Cheap? Towards Optimal Meat Taxation geven de onderzoekers een overzicht van de empirische basis voor wat zij ‘de sociale kosten van vlees’ noemen. In dit paper bestuderen ze ook de effecten van het zwaarder belasten van vlees in hoge-inkomenslanden.

Hun conclusie: de prijs van vlees ligt veel te laag. Ze geven voorlopige schattingen van de sociale milieukosten die gepaard gaan met vleesconsumptie en sorteren voor op mogelijke richtingen voor toekomstig onderzoek naar een optimale vleesbelasting.

Van den Bijgaart: “Ons artikel geeft allereerst een overzicht van de werkelijke prijzen. Die zouden een gemiddelde prijsverhoging van 20 tot 60 procent betekenen. De prijzen die we vinden zijn een eerste schatting van de belangrijkste milieukosten (klimaatverandering en stikstofuitstoot), en nemen nog niet de kosten mee van het verlies van biodiversiteit, gezondheidseffecten van vleesconsumptie, en dierwelzijn. Desondanks zou een dergelijke prijsverhoging voor bijvoorbeeld rundvlees al neerkomen op 5 tot 8 euro per kilo.” Een flinke prijsverhoging, zo geeft ze toe, maar dat is tegelijkertijd ook de bedoeling, zegt ze: “Het hele punt van beprijzen, is dat mensen minder gaan consumeren.”

Van den Bijgaart benadrukt wel dat het de bedoeling is om deze extra opbrengsten te gebruiken om lage inkomens te compenseren en om boeren te helpen met verduurzamen. “Bijvoorbeeld door de btw op voedsel in het algemeen of groente en fruit in het bijzonder te verlagen. Of door de opbrengsten via de inkomstenbelasting terug te sluizen.”

De onderzoeker betwijfelt of de bevindingen van de onderzoekers meteen zullen leiden tot veranderingen op korte termijn. “Maar er zijn sterke argumenten om dat toch te doen, ook al is het misschien niet de ultieme oplossing. Want realistische beprijzing van vlees, al dan niet via belasting, kan zeker een bijdrage leveren aan de verbetering van ons milieu.”

Altijd op de hoogte blijven?