Harde Brexit catastrofe voor vleessectoren Nederland en België

6 december 2017

Een harde Brexit – het vertrek van Groot-Britannië uit de EU - zal catastrofaal zijn voor de vleessector in zowel Nederland als België. Dat stellen de Belgische beroepsvereniging Febev alsook COV-directeur Internationale Zaken Frans van Dongen. 'De zorgen over de Brexit zijn groot in de Nederlandse vleessector', aldus Van Dongen.

De beroepsvereniging van slachthuizen en uitsnijderijen Febev onderschrijft het standpunt en de conclusies vanuit de Europese Vleesfederatie UECBV, die de impact van een ‘harde Brexit’ op de Europese en Belgische vleessector catastrofaal noemt.

In Vleesmagazine spreekt Frans van Dongen,  directeur Internationale Zaken van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) zijn zorgen uit. ‘De handel met het Verenigd Koninkrijk zal nooit meer hetzelfde zijn als nu. In het meest gunstige geval komen er weinig veranderingen, maar in het slechtste geval worden allerlei belemmeringen ingesteld, die grote gevolgen hebben voor de export van rund- en varkensvlees. Mocht dat laatste gebeuren, dan ontstaat een nieuwe marktcrisis’, aldus Van Dongen. Onze grootste zorg is natuurlijk hoe de handelsrelatie tussen Groot Brittannië en Europa in de toekomst gaat verlopen en daar is nog niets over bekend. In het meest gunstige geval kan de handel in grote mate doorgaan zoals het nu gaat, dus ‘business as almost usual’, en in het slechtste geval komen er allerlei grote belemmeringen.’

Uitvoerwaarde kip €600

Mocht dat laatste het geval zijn, dan kan dat volgens Van Dongen zeer versterkende gevolgen hebben. ‘De uitvoerwaarde van Nederlands vlees (exclusief kip) naar het Verenigd Koninkrijk ligt rond de € 600 miljoen. Dit is zonder de doorvoer van producten uit andere lidstaten of van landen buiten de EU.’

Vooral export van bacon

Het overgrote deel van de vleesexport naar het Verenigd Koninkrijk betreft de export van bacon of grondstoffen voor bacon. Het belang hiervan is meervoudig, benadrukt Van Dongen. ‘Varkensvlees staat als single product in exportwaarde boven aan de lijst van Nederlandse landbouwproducten, die naar het VK worden geëxporteerd. Het betreft in grote mate producten uit duurzame productieketens. De Engelse retail vraagt producten, waaronder vooral bacon, op basis van specifiek productie-eisen, zowel op het niveau van verwerking als aan de primaire productie. Dat betekent dat het afkomstig is uit productiesystemen op basis van bovenwettelijke eisen, onder meer op het gebied van dierenwelzijn. Hiervoor hebben Nederlandse vleesproducenten programma’s opgezet waarbinnen ketenafspraken gemaakt zijn met de varkenshouders. Met het wegvallen van deze export (VK) valt de export van deze duurzame producten weg en verliezen deze programma’s een belangrijk deel van hun bestaansrecht wat ten koste gaat van de betreffende varkenshouders.’

attachment-001_food-image-VLS4317I01 EC wil subsidie export varkensvlees (© )

Engeland vooral afzetmarkt voor middels

Tevens is de Britse markt van groot belang voor de totale verwaarding van de varkens, vervolgt hij. ‘Zoals Duitsland een belangrijke afzetmarkt is voor schouders, Italië voor de hammen en de Verenigde Staten voor de ribben en Nederland voor de delen die de versmarkt ingaan voor het Varken van Morgen, zo is het Verenigd Koninkrijk een belangrijke afzetmarkt voor middels. Het speelt daarom een grote rol voor het tot waarde brengen van deze middels en daarmee voor de overall prijs van het varken. Met het wegvallen van deze markt zal de overall prijs voor varkensvlees in de EU onder druk komen staan. En daarmee de rentabiliteit voor de varkenshouders.’

Er zijn volgens Van Dongen weinig landen die zo sterk in de middels geïnteresseerd zijn, op Engeland en Japan na. ‘Japan zou een alternatief kunnen zijn voor de export van dit vlees en het is dus belangrijk om de contacten met de Japanse markt te behouden en te benutten.’

Rapport over de gevolgen

De UECBV publiceerde een rapport waarin de impact van een harde scheiding tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU op de vleessector berekend wordt. De voornaamste conclusies van deze simulatie, die beschouwd kan worden als een worst case scenario, zijn:

• De hoge invoertarieven zouden ervoor zorgen dat de Europese export van rundvlees met 84%, van varkensvlees met 48% en van schapenvlees met 76% zou dalen.

• De zelfvoorzieningsgraad in de EU zou stijgen, waardoor de prijzen van rundvlees en van varkensvlees respectievelijk met gemiddeld 8 en 7 procent zullen dalen.

• De Europese productiewaarde zou voor rundvlees met 2,4 miljard euro afnemen rundvlees en met 2,3 miljard euro voor varkensvlees.

• 32.000 jobs zouden verloren gaan.

Erger dan Russisch embargo

Een harde Brexit zou volgens dit rapport veel harder aankomen dan het Russische embargo. Groot-Britannië is een belangrijke handelspartner op vleesgebied. In 2016 exporteerde België 2.558 ton rundvlees en 33.433 ton varkensvlees naar het Verenigd Koninkrijk. Hiermee is België voor rundvlees de zevende en voor varkensvlees de vierde grote exporteur. Daarnaast importeert België 13.542 ton varkensvlees en 4.830 ton rundvlees uit het Verenigd Koninkrijk. (2016, Eurostat, VLAM).

810px-Flag_of_Europe_svg-300x200

Wat te doen?

De catastrofale conclusies uit dit rapport zouden op basis van deze exportgegevens dan ook in grote mate gelden voor de Belgische vleessector. Daarom sluit Febev zich volledig aan bij de conclusies en bij de oproep van de UECBV om:

• een lange overgangsperiode in te stellen om bedrijven de kans te geven zich aan de nieuwe afspraken aan te passen;

  • • nieuwe handelsakkoorden uit te werken;
  • • in het Verenigd Koninkrijk en in de EU een gelijklopende wetgeving in te stellen;

• mechanismen om de markt te ondersteunen te implementeren.

Altijd op de hoogte blijven?